Επιστροφή των πινάκων από την Αμμόχωστο

Οι φίλοι μας Τουρκοκύπριοι και ο Ουμίτ Ιναξί

Εμείς, ως Ένωση Λογοτεχνών Κύπρου συνεργαζόμασταν πάντοτε με τους φίλους Τουρκοκύπριους του σιναφιού των συγγραφέων και Καλλιτεχνών. Από τότε που δεν μπορούσε ούτε πουλί να πετάξει πάνω από το κατοχικό συρματόπλεγμα.

Όταν καλέσαμε τον Δεκέμβρη του 1990 τον μεγάλο τούρκο συγγραφέα Αζίς Νεσίν, αυτό ακριβώς σημείωσε και ο ίδιος βλέποντας ένα κουτσό γατάκι να διαβαίνει τα σιδερόφρακτα «σύνορα». «Νά, λέει, ένα κουτσό γατάκι περνά ελεύθερα κι εμείς δεν μπορούμε να περάσουμε». Ο Ντενκτάς από τον θυμό του είχε φύγει τότε από την Κύπρο για να μην τον συναντήσει, ενώ του είχε αποστείλει μια πολυσέλιδη οργισμένη επιστολή, γιατί «προτίμησε, λέει, τους γκιαούρηδες και όχι τους Τούρκους της Κύπρου», ένα γελοίο γράμμα που το διάβαζε ο Γραμματέας τότε των Συγγραφέων Αχμέτ Ανν και γελούσαμε με τον Αζίζ Νεσίν για τα τρελά που έλεγε. Με το πέρασμά μας απ’ εκεί όπου θα έδινε συνέντευξη τύπου, κάποιοι προβοκάτορες ετοίμαζαν πυρπόληση των βιβλίων του. Του αναφέραμε το πρόβλημα με τους πίνακες που είχαν μείνει στα κατεχόμενα, έρμαια της φθοράς και της καταλήστευσης. Μας είχε πληροφορήσει προς τούτο ο προς της εισβολής Διευθυντής της Πινακοθήκης Αμμοχώστου, ο μεγάλος μας πεζογράφος Γιώργος Φιλίππου- Πιερίδης. ΟΑζίς Νεσίνπρόθυμος, έθεσε το θέμα της επιστροφής στον τότε «πρόεδρο της Βουλής» Χακί Ατούν, ο οποίος τον είχε δεχτεί στο γραφείο του. Το αποτέλεσμα ήταν βεβαίως αποκαρδιωτικό. Ένας φίλος των Γκιαούρηδων να ζητά και χάρες για λόγου τους…

Εμείς συνεχίσαμε τις φιλίες μας με τους Τουρκοκύπριους συνάδελφους. Είχαμε απόλυτη ισότητα μεταξύ μας κι αν κάναμε μαζί μια ομοσπονδία Συγγραφέων θα δεχόμασταν την εκ περιτροπής προεδρία, αναλογικά και δίκαια. Ο ζωγράφος και συγγραφέας Ουμίτ Ιναξί, καθηγητής στο «Ψευδο» Πανεπιστήμιο Ανατολικής Μεσογείου, υπήρξε κάποια χρόνια Πρόεδρος της απ’ εκεί Ένωσης. Ο οποίος συνέχισε το έργο που ατελέσφορα είχε αρχίσει ο Αζίζ Νεσίν. Περιμάζεψε τους πίνακες που είχαν κλαπεί, διέσωσε τους υπόλοιπούς, είχε γράψει πολλές φορές επιστολές στους κατά καιρούς Τουρκοκύπριους ηγέτες, για επιστροφή αυτών των πινάκων στους Ελληνοκύπριους. Ο Ουμίτ, θυμίζουμε υπήρξε πρωτοστάτης στον καθαρισμό, την κάποια συντήρηση της εκκλησίας του Γεωργίου του Εξορινού και τέλος ήταν αυτός που παρέδωσε το κλειδί της εκκλησίας στον επίσκοπο. Και να, που προχθές δικαιώθηκαν οι προσπάθειές του και ήταν για τούτο πανευτυχής σαν μιλήσαμε στο τηλέφωνο, σε σχεδόν άπταιστα Κυπριακά.

Αυτοί είναι οι φίλοι μας Τουρκοκύπριοι τους οποίους δεν αναγνωρίζουμε ως ίσους μαζί μας. Ποιους; Τους καλύτερους συμμάχους μας για λύση του Κυπριακού, μακριά από στρατεύματα κατοχής.

Χρίστος Χατζήπαπας

Πρόεδρος Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου